Verhoogde schenkvrijstelling eigen woning weer opnieuw ingesteld

Er zijn diverse vrijstellingen voor de schenkbelasting. Eén van deze vrijstellingen betreft de algemene schenkvrijstelling van € 2.122* op jaarbasis. Ongeacht de relatie tussen schenker en ontvanger, mag dit bedrag jaarlijks belastingvrij worden geschonken.

In ouder-kind situaties geldt een vrijstelling van € 5.304 op jaarbasis. Aan een kind in de leeftijd tussen 18 en 40 jaar mag eenmalig tot € 25.449 belastingvrij worden geschonken. Als de schenking door het kind wordt gebruikt voor de aankoop van een woning, aflossing van een lening voor de eigen woning of voor een dure studie, mag in plaats van eenmalig € 25.449 zelfs eenmalig tot maximaal € 53.016 belastingvrij worden geschonken.

Het kabinet introduceerde eind 2013 een aanvullende verhoogde schenkvrijstelling voor de eigen woning. Deze regeling had een tijdelijk karakter en is tot en met eind 2014 van kracht geweest. Onder deze aanvullende vrijstelling kon tot maximaal € 100.000 belastingvrij worden geschonken voor eigen woning. Het kabinet beoogde met deze regeling de woningmarkt in tijd van crisis te stimuleren, waar massaal gebruik van is gemaakt.

Het kabinet heeft de aanvullend verhoogde schenkvrijstelling vanaf 1 januari 2017 nieuw leven ingeblazen. De regeling heeft als doel het leveren van een bijdrage aan het wegwerken van schulden voor de eigen woningen die onder water staan en het verminderen van de financiële kwetsbaarheid van gezinnen. Waar de vorige regeling een tijdelijk karakter had, is de nieuwe regeling in principe blijvend van aard (alhoewel dat natuurlijk nooit een absolute zekerheid is).

Vanaf 1 januari 2017 kunt u voor de eigen woning per ontvanger met een leeftijd tussen 18 en 40 jaar tot maximaal € 100.000 belastingvrij schenken. Waar de tijdelijke verhoogde schenkvrijstelling alleen in ouder-kind situaties toegepast kon worden, kan de vanaf 1 januari 2017 geldende vrijstelling door iedereen worden toegepast, ongeacht de relatie tussen schenker en ontvanger.

U bent overigens niet verplicht het bedrag in één jaar te schenken om toch te kunnen profiteren van de vrijstelling. Het is toegestaan het bedrag van € 100.000 over een periode van drie aaneengesloten jaren belastingvrij te schenken.

In ouder-kind situaties kan het zijn dat er eerder al gebruik is gemaakt van (één of meerdere van) de verhoogde schenkvrijstelling. De vanaf 1 januari 2017 geldende verhoogde schenkvrijstelling mag alleen worden gebruikt, als er in het verleden nog geen gebruik is gemaakt van (één van de) verhoogde schenkvrijstellingen.

Voorbeeld 1
U heeft als ouder in 2010 een schenking gedaan aan uw kind van € 40.000 voor het aankopen van een woning. Voor deze schenking is destijds gebruik gemaakt van de verhoogde schenkvrijstelling.

In 2017 bent u van plan een aanvullende schenking te doen aan uw kind voor diens/haar eigen woning. Aangezien u in 2010 de verhoogde schenkvrijstelling reeds heeft toegepast, kunt u helaas geen gebruik meer maken van de verhoogde schenkvrijstelling voor de eigen woning die vanaf 1 januari 2017 zal gaan gelden.

Voorbeeld 2
U wil graag maximaal profiteren van de verhoogde schenkvrijstelling voor de eigen woning, maar beschikt (tijdelijk) niet over de liquide middelen om het bedrag in éénmaal te schenken. In het verleden heeft u nog geen gebruik gemaakt van een verhoogde schenkvrijstelling. U bent van plan in 2017 en in 2018 een bedrag van € 40.000 te schenken. In 2019 schenkt u een bedrag € 20.000. Voor alle betreffende schenkingen doet u een beroep op de verhoogde schenkvrijstelling voor de eigen woning.

Doordat de laatste schenking uiterlijk twee jaar plaatsvindt na het jaar van de eerste schenking, kunt u € 100.000 belastingvrij schenken.

Stel dat u door omstandigheden de laatste schenking niet in 2019 zou doen, maar pas in 2020. In dit geval valt de laatste schenking van € 20.000 niet onder verhoogde schenkvrijstelling. Uiteraard kunt u mogelijk wel van de ‘standaard’ schenkvrijstelling van € 5.304 gebruik maken, over het restant wordt wel schenkbelasting geheven.

Overgangsrecht voor schenking gedaan in 2015/2016
Op de voorwaarde dat er in het verleden geen gebruik gemaakt mag zijn van één van de verhoogde schenkvrijstellingen geldt echter een uitzondering indien u in 2015/2016 van de verhoogde schenkvrijstelling (van € 25.449 of € 53.016) gebruik heeft gemaakt. Ondanks dat in dit geval wel gebruik is gemaakt van een verhoogde vrijstelling, kunt u in de twee opvolgende jaren (uiterlijk 2017/2018) nog een aanvullende belastingvrije schenking doen tot het maximum van € 100.000.

Voorbeeld 3
U heeft als ouder in 2015 een schenking gedaan aan uw kind van € 50.000, voor het aankopen van een woning, waarvoor u destijds gebruik heeft gemaakt van de verhoogde schenkvrijstelling.

Ondanks dat u in 2015 reeds de verhoogde schenkvrijstelling heeft gebruikt, kunt u in 2017 alsnog een aanvullende belastingvrije schenking doen van maximaal € 50.000. Hierdoor kunt u onder dit beperkte overgangsrecht toch tot maximaal € 100.000 belastingvrij schenken voor de eigen woning.

In het bovenstaande voorbeeld kunt u alleen in 2017 een belastingvrije schenking onder het overgangsrecht doen. Indien u in 2016 van de verhoogde schenkvrijstelling gebruik (heeft) (ge)maakt, kun u ook in 2018 nog gebruik maken van het overgangsrecht. Recent heeft de staatssecretaris in een reactie aan de Tweede Kamer laten weten niet met verdere verruimingen op het hierboven genoemde overgangsrecht te zullen komen.

Twijfelt u of u nog gebruik kunt maken van de verhoogde vrijstelling van maximaal € 100.000? Neem voordat u de schenking doet contact op met uw belastingadviseur, hiermee voorkomt u mogelijk een onaangename verrassing in de vorm van een flinke aanslag schenkbelasting.

* De genoemde bedragen voor de schenkvrijstellingen zijn zoals deze voor het jaar 2016 gelden.